23 czerwca 2025 roku w Żywcu miało miejsce posiedzenie Państwowej Rady Gospodarki Wodnej, organu opiniodawczo-doradczego Ministerstwa Infrastruktury. Podczas spotkania przedstawiciele Koalicji Dbamy o Wodę zaprezentowali efekty dotychczasowej pracy, w tym narzędzie do planowania optymalnego zarządzania zasobami wody.

Zaprezentowany przez Koalicję model zlewni został opracowany przez hydrologów z Uniwersytetu Śląskiego pod kierownictwem prof. Damiana Absalona. Model ten pozwala określić potencjał i potrzeby retencji w poszczególnych częściach zlewni rzeki Soły.

Jak przekonuje profesor Damian Absalon –

Model zlewni rzeki Soły do przekroju w Żywcu wykonany metodą SWAT (Soil and Water Assessment Tool) pozwala na dostosowanie działań w zakresie retencji do konkretnego obszaru. W przypadku małej retencji staramy się zatrzymać wodę jak najbliżej miejsca, w którym pojawiła się na powierzchni terenu.

Skuteczne działania na rzecz ochrony zasobów wodnych wymagają ścisłej współpracy różnych podmiotów, w tym publicznych.

Stan wód w Polsce wymaga zdecydowanych działań, dlatego nowoczesne zarządzanie gospodarką wodną to nasz priorytet. Posiedzenie Państwowej Rady Gospodarki Wodnej to okazja do wymiany wiedzy o dobrych praktykach, które mogą korzystnie wpłynąć na budowę odporności państwa w kwestii zasobów wodnych.

–  zaznacza Przemysław Koperski, Podsekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury.

Szczególną rolę do odegrania w zapewnieniu bezpieczeństwa hydrologicznego mają samorządy.

Badania pokazują, że na Żywiecczyźnie notuje się niedobór opadów, ok. 43 proc. gleb użytkowanych rolniczo słabo zatrzymuje wodę.^[1] Aby zapewnić bezpieczeństwo wodne naszemu regionowi konieczne jest wspólne zaangażowanie, dlatego współpracujemy z Koalicją Dbamy o Wodę i uważamy, że spotkanie z Państwową Radą Gospodarki Wodnej to krok w dobrą stronę.

– komentuje Antoni Szlagor, burmistrz Żywca.

Zaproponowanie modelu zlewni rzeki Soły do przekroju w Żywcu wpisuje się w społeczną koncepcję zarządzania wodą.

Odpowiedzialne zarządzanie zasobami wodnymi wiąże się z uwzględnieniem potrzeb i specyfiki lokalnej społeczności. Działania Koalicji Dbamy o Wodę to dobry przykład na współpracę podmiotów publicznych, prywatnych i pozarządowych na rzecz budowy bezpieczeństwa regionu.

– podkreśla prof. dr hab. Izabela Zimoch z Politechniki Śląskiej, Przewodnicząca Państwowej Rady Gospodarki Wodnej.

Koalicja Dbamy o Wodę wychodzi naprzeciw regulacjom
W ramach Koalicji prowadzona jest działalność badawcza oraz edukacyjna w zakresie dobrych praktyk i znaczenia retencji dla bezpieczeństwa hydrologicznego Żywiecczyzny. Podczas 4 lat funkcjonowania Koalicji zrealizowano z sukcesem szereg projektów, w tym uruchomienie monitoringu hydrologicznego wód powierzchniowych w zlewniach rzek Soły i Koszarawy, dostarczenie władzom lokalnym wiedzy i narzędzi do pozyskania finansowania projektów wodnych oraz liczne akcje edukacyjne.

W Europie i w Polsce zasoby wodne podlegają ochronie wynikającej z przepisów unijnych i krajowych, działania Koalicji wyprzedzają obowiązki wskazane w regulacjach. Z opracowanego na zlecenie Koalicji raportu Zmiany klimatu a zasoby wody na Żywiecczyźnie wynika, że zwiększająca się średnia roczna temperatura powietrza negatywnie przekłada się na bilans wodny. W jednym ze scenariuszy zmian w 2100 r. klimat niektórych rejonów Żywiecczyzny będzie zbliżony do dzisiejszego klimatu północnych Włoch, ze średnią roczną temperaturą sięgającą ok. 15°C, a susze i powodzie negatywnie wpłyną na poziom zasobów wody.

 Koalicja „Dbamy o wodę”
Koalicja „Dbamy o wodę” to zainicjowany przez Żywiec-Zdrój i Grupę Żywiec projekt na rzecz budowania partnerstwa podmiotów publicznych, prywatnych i pozarządowych, które mają świadomość konieczności tworzenia systemowych i długofalowych rozwiązań w związku z postępującymi zmianami klimatu i gwałtownymi zjawiskami pogodowymi. Skutki coraz częstszych, naprzemiennych okresów suszy i nagłych ulew stają się szczególnie odczuwalne na terenach górskich, takich jak Żywiecczyzna. Koalicja Dbamy o wodę prowadzi działalność badawczą oraz edukacyjną wokół zagadnień hydrologicznych i klimatycznych, pokazuje dobre praktyki i przedstawia korzyści wynikające z wdrażania rozwiązań retencyjnych na poziomie lokalnym, ogólnopolskim i globalnym. Podejmuje także działania w celu wypracowywania rozwiązań na rzecz małej retencji i buduje porozumienie między lokalnymi społecznościami, samorządami i instytucjami, aby poprzez wspólne działania inspirować inne regiony Polski.

Koalicję „Dbamy o wodę” tworzą aktualnie Koalicjanci Założyciele: Żywiec-Zdrój i Grupa Żywiec, a także Koalicjanci Partnerzy: Centrum UNEP/GRID-Warszawa, Żywiecka Fundacja Rozwoju oraz Lokalna Grupa Działania „Żywiecki Raj”.

[1] Żywiecczyzna z klimatem północnych Włoch? – Koalicja Dbamy o wodę